طلای بانک‌های مرکزی از اوراق آمریکا پیشی گرفت
بانک‌های مرکزی جهان در تحولی چشمگیر، برای اولین بار از سال ۱۹۹۶ تاکنون، طلای بیشتری نسبت به اوراق خزانه‌داری ایالات متحده در اختیار دارند. این تغییر نشان‌دهنده بازنگری اساسی در نحوه مدیریت ذخایر ارزی و سرمایه‌گذاری بانک‌های مرکزی است و می‌تواند چشم‌انداز اقتصاد جهانی و بازارهای مالی را تحت تأثیر قرار دهد. در ادامه طلای بانک‌های مرکزی از اوراق آمریکا پیشی گرفت را نیز بررسی خواهیم کرد.
رشد بی‌سابقه ذخایر طلای بانک‌های مرکزی
طبق داده‌های منتشر شده توسط شورای جهانی طلا (World Gold Council – WGC)، بانک‌های مرکزی تا ماه می ۲۰۲۵ حدود ۳۶,۳۴۴ تن طلا در اختیار دارند. این میزان، جهشی قابل توجه نسبت به دهه گذشته است؛ چرا که بانک‌ها در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ کمتر از ۱,۰۰۰ تن طلا خریداری کرده بودند.
روند خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی از سال ۲۰۲۲ سرعت گرفت و به رکوردهای جدیدی رسید: ۱,۰۸۲ تن در سال ۲۰۲۲، ۱,۰۳۷ تن در سال ۲۰۲۳ و ۱,۱۸۰ تن در سال ۲۰۲۴. برای مقایسه، متوسط خرید سالانه طلا توسط بانک‌ها در دهه پیشین حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ تن بود. این افزایش چشمگیر نشان‌دهنده تمایل بانک‌های مرکزی به تنوع‌بخشی و کاهش وابستگی به اوراق خزانه‌داری و دیگر دارایی‌های سنتی است.
طلای دومین دارایی ذخیره‌ای مهم جهان
هم‌اکنون طلا پس از دلار آمریکا به دومین دارایی مهم ذخیره‌ای بانک‌های مرکزی تبدیل شده است. طبق گزارش‌ها، ۲۰ درصد از ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی در قالب طلا نگهداری می‌شود، در حالی که یورو با ۱۶ درصد در رتبه بعدی قرار دارد و دلار آمریکا همچنان ۴۶ درصد از ذخایر جهانی را تشکیل می‌دهد.
توضیح این تغییرات اقتصادی را می‌توان در پست تحلیلگر Crescat Capital، “تاوی کوستا”، در شبکه اجتماعی X مشاهده کرد: «این احتمالاً آغاز یکی از بزرگ‌ترین بازتنظیم‌های جهانی است که در تاریخ اخیر شاهد آن بوده‌ایم.»
کاهش خرید طلای بانک‌ها در سال ۲۰۲۵
با وجود رشد شدید خرید طلا طی چند سال گذشته، روند خرید در سال جاری کمی کاهش یافته است. داده‌های WGC نشان می‌دهد که در دو فصل اول سال ۲۰۲۵، بانک‌های مرکزی تنها ۲۴۴ تن در فصل اول و ۱۶۶ تن در فصل دوم طلا خریداری کرده‌اند.
با این حال، شرکت تحقیقاتی Metals Focus پیش‌بینی می‌کند که در پایان سال ۲۰۲۵، خرید طلای بانک‌های مرکزی نسبت به سال قبل ۸ درصد کاهش خواهد یافت، اما مجموع خریدها هنوز به حدود ۱,۰۰۰ تن خواهد رسید.
علاقه‌مندی مداوم بانک‌ها به طلا
یکی از نکات مهم این گزارش آن است که علاقه بانک‌های مرکزی به طلا همچنان پابرجاست. طبق نظرسنجی WGC از بانک‌های مرکزی در سال ۲۰۲۵، ۴۳ درصد از مدیران بانک‌ها اعلام کرده‌اند که قصد دارند ذخایر طلای خود را در ۱۲ ماه آینده افزایش دهند. این آمار نشان می‌دهد که طلا همچنان به عنوان یک پناهگاه امن و ابزاری مهم برای مدیریت ریسک‌های ارزی و اقتصادی در اولویت بانک‌های مرکزی قرار دارد.
پیامدهای جهانی
این تغییرات در ذخایر ارزی می‌تواند تأثیرات متعددی بر بازارهای جهانی داشته باشد. افزایش تقاضای طلا از سوی بانک‌های مرکزی معمولاً موجب تقویت قیمت جهانی این فلز گران‌بها می‌شود. از سوی دیگر، کاهش نسبت سرمایه‌گذاری در اوراق خزانه‌داری آمریکا ممکن است فشارهایی بر نرخ بهره و ارزش دلار ایجاد کند. تحلیلگران هشدار می‌دهند که سرمایه‌گذاران باید با دقت تحولات ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی را دنبال کنند، چرا که این تغییرات می‌تواند سیاست‌های پولی و اقتصادی کشورهای مختلف را تحت تأثیر قرار دهد.
نتیجه‌گیری طلای بانک‌های مرکزی از اوراق آمریکا پیشی گرفت
رشد بی‌سابقه خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی جهان و عبور آن از سطح اوراق خزانه‌داری آمریکا، نشان‌دهنده بازتنظیم مهمی در ذخایر جهانی است. با توجه به ادامه علاقه بانک‌ها به طلا، انتظار می‌رود این روند در سال‌های آینده نیز ادامه یابد و بازارهای جهانی تحت تأثیر آن، دچار تغییرات اساسی شوند. طلا نه تنها به عنوان دارایی ذخیره‌ای حیاتی، بلکه به عنوان شاخصی برای ثبات مالی و مدیریت ریسک در نظام بانکی جهانی اهمیت فزاینده‌ای یافته است.
منبع: Central banks now hold more gold than US Treasuries for the first time in 30 years
