طلا دوباره به عنوان پول به رسمیت شناخته شد
در 10 می 2025، فرانک هالمز، مدیرعامل شرکت U.S. Global Investors، در مقاله‌ای مهم اعلام کرد که از تاریخ 1 ژوئیه 2025، طلا به عنوان یک دارایی نقدینه با کیفیت بالا (HQLA) و در ردیف “سطح یک” سرمایه بانکی تحت استانداردهای بانکی بین‌المللی بازل سوم طبقه‌بندی خواهد شد. این تصمیم یک تحول عظیم در نحوه نگاه جهانی به طلا به عنوان یک دارایی مالی است و برای اولین بار از زمان حذف قطعی نظام طلا-نقره در دهه 1970، طلا به صورت رسمی دوباره به عنوان “پول” شناخته می‌شود.
طلا به عنوان دارایی اصلی بانکی
طبق قوانین قبلی، طلا در ردیف “سطح 3” دارایی‌ها قرار داشت و تنها 50 درصد ارزش بازاری آن برای محاسبات سرمایه بانکی معتبر بود. اما با تصمیم جدید، بانک‌های آمریکایی می‌توانند طلا را به عنوان دارایی “سطح 1” در نظر بگیرند و 100 درصد ارزش بازاری آن را در منابع اصلی خود ثبت کنند. این تغییر بزرگترین اصلاح در قوانین بازل III از زمان اجرای این استانداردها بوده و نشان‌دهنده بازنگری عمیق در ساختار دارایی‌های مورد قبول در سیستم بانکی جهانی است.
فرانک هالمز که سال‌هاست از این تغییر حمایت می‌کند، می‌گوید: «در تمام دوران کاری‌ام در بازارهای سرمایه، طلا را یک دارایی استراتژیک و نه فقط یک شیء تزئینی قدیمی معرفی کردم. حالا بالاخره دنیای بانک‌های مرکزی و سیستم بانکی آمریکا به این حقیقت رسیده‌اند.»
حرکت چشمگیر بانک‌های مرکزی
این تغییر در طبقه‌بندی طلا به معنای اعتراف جهانی به نقش آن به عنوان یک ذخیره امن و بدون ریسک اعتباری است. این تصمیم همچنین در ادامه روندی است که از سال 2008 آغاز شد و بانک‌های مرکزی در سراسر جهان به خرید انبوه طلا روی آوردند.
طبق گزارش شورای جهانی طلا (WGC)، در سه ماهه اول سال 2025، بانک‌های مرکزی 244 تن متفرقه طلا به ذخایر رسمی خود اضافه کردند که 24 درصد بیشتر از میانگین 5 ساله است. این روند افزایشی از سال 2019 شتاب گرفته بود که طلا در چارچوب بازل سوم دوباره طبقه‌بندی شد.
امروزه حدود 30 درصد از بانک‌های مرکزی جهان اعلام کرده‌اند که قصد دارند در 12 ماه آینده سهم طلا در ذخایر خود را افزایش دهند. این رقم بالاترین سطح تاریخی در نظرسنجی‌های WGC است.
چرا بانک‌های مرکزی طلا می‌خرند؟
دلایل اصلی خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی عبارتند از:
- مقابله با تورم و تضعیف ارزهای فیات : با افزایش غیرقابل کنترل چاپ پول در بیشتر کشورهای توسعه یافته، طلا به عنوان یک دارایی محدود و غیر قابل چاپ، ارزش خود را حفظ می‌کند.
- کاهش ریسک جغرافیای سیاسی : در شرایط ناآرامی‌های جهانی، طلا یک دارایی بدون ملیت و مستقل است.
- تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی : طلا یک ابزار مناسب برای کاهش وابستگی به دلار و سایر ارزهای عمده است.
بازگشت سرمایه‌گذاران خرد به طلا
اما این روند تنها محدود به بانک‌های مرکزی نیست. سرمایه‌گذاران خرد نیز به تدریج در حال بازگشت به بازار طلا هستند. بر اساس آخرین نظرسنجی گالوپ، تقریباً یک چهارم از بزرگسالان آمریکایی (24 درصد) معتقدند که طلا بهترین سرمایه‌گذاری بلندمدت است – این رقم نسبت به سال قبل افزایش چشمگیری داشته و حتی بالاتر از سهام (16 درصد) است. تنها سرمایه‌گذاری در املاک از طلا بالاتر رتبه‌بندی شده است.
این تغییر نشان‌دهنده عدم اعتماد فزاینده سرمایه‌گذاران به بازار سهام در کوتاه‌مدت و بازگشت به دارایی‌های سنتی در شرایط نااطمینانی است.
پیش‌بینی قیمت طلا: از $3,340 به $6,000
قیمت طلا در زمان نگارش این مقاله در سطح 3,340 دلار در اونس قرار دارد. فرانک هالمز که پیش‌تر در سال 2020 پیش‌بینی کرده بود قیمت طلا به 4,000 دلار برسد، اکنون نظر خود را به‌روز کرده و معتقد است با ادامه سیاست‌های تجاری صریح دونالد ترامپ، افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی و عدم قطعیت‌های جهانی، قیمت طلا می‌تواند به 6,000 دلار در اونس در میان‌مدت و بلندمدت برسد.
تعجب‌آورترین موضوع: کاهش سرمایه‌گذاری در سهام معادن طلا
در حالی که قیمت طلا به بالاترین سطوح تاریخی خود رسیده است، سهام شرکت‌های استخراج طلا با کاهش سرمایه‌گذاری مواجه شده‌اند. ETF VanEck Vectors Gold Miners (GDX) که عملکرد بزرگترین شرکت‌های طلا را دنبال می‌کند، ماه‌هاست شاهد خروج سرمایه است.
این موضوع می‌تواند نشانه‌ای از نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به مشکلات عملیاتی و مالی شرکت‌های استخراجی باشد، از جمله:
- تورم هزینه‌های تولید
- کمبود نیروی کار
- ریسک‌های سیاسی و زیست‌محیطی
اما هالمز یادآوری می‌کند که این مشکلات جدید نیستند و در بلندمدت، سهام معادن طلا می‌توانند بهره‌برداری بیشتری از افزایش قیمت فلز زرد داشته باشند. او معتقد است با ثبات بیشتر قیمت طلا، سرمایه‌گذاران دوباره به این بخش بازخواهند گشت.
چه کار کنیم؟
هالمز پیشنهاد می‌کند که هر سبد سرمایه‌گذاری متعادل باید شامل 10 درصد طلا باشد:
- 5 درصد به صورت فیزیکی (سکه، شمش، جواهرات)
- 5 درصد به صورت سهام معادن با کیفیت، صندوق‌های ETF یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری
او همچنین تأکید می‌کند که این سبد باید به طور منظم بازنگری و تعدیل شود تا سرمایه‌گذار از فرصت‌های بازار بهره ببرد.
نتیجه‌گیری طلا به عنوان پول
تصمیم بازل سوم طلا را به عنوان یک دارایی مالی به رسمیت می‌شناسد و این اتفاق نه تنها یک تغییر در قوانین بانکی است، بلکه یک پیام واضح برای سرمایه‌گذاران است: طلا دوباره به عنوان یک پشتوانه امن و بدون ریسک مطرح شده است.
