افزایش بی‌سابقه قیمت طلا جهانی؛ چه عواملی در این رشد نقش دارند؟
مقدمه
در ماه فوریه ۲۰۲۵، قیمت طلا به رکوردی تاریخی دست یافته و از مرز ۲۹۰۰ دلار در هر اونس عبور کرده است. این افزایش چشمگیر، بازدهی طلا را به ۱۲ درصد از ابتدای سال جاری رسانده، در حالی که شاخص S&P500 تنها ۴ درصد و شاخص ASX 200 استرالیا فقط ۲ درصد رشد داشته‌اند. در ادامه دلایل افزایش بی‌سابقه قیمت طلا جهانی را بررسی خواهیم کرد.
این روند صعودی، ادامه رشد ۲۷ درصدی قیمت طلا در سال ۲۰۲۴ است که بیشترین افزایش قیمت این فلز گرانبها در ۱۴ سال اخیر محسوب می‌شود. اما چه عواملی باعث این رشد شده‌اند؟
دلایل افزایش قیمت طلا
قیمت طلا تحت تأثیر عرضه و تقاضا قرار دارد. در حالی که عرضه طلا از طریق معادن و بازیافت در طول زمان تقریباً ثابت است، اما تقاضا متغیر بوده و به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- جواهرات (۵۰٪ از کل تقاضا در سال ۲۰۲۴)
- استفاده صنعتی و فناوری (۵٪)
- سرمایه‌گذاری (۲۵٪)
- خرید توسط بانک‌های مرکزی (۲۰٪)
در سال‌های مختلف، هر یک از این بخش‌ها می‌توانند عامل اصلی تغییرات قیمت باشند. برای مثال، در رشد اخیر قیمت طلا، نقش بانک‌های مرکزی پررنگ‌تر از سایر عوامل بوده است.
نقش بانک‌های مرکزی و نگرانی از تورم
یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت طلا، افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی برای این فلز گرانبها است. بسیاری از بانک‌های مرکزی به دنبال متنوع‌سازی ذخایر ارزی خود هستند و طلا را به عنوان یک دارایی امن خریداری می‌کنند.
علاوه بر این، افزایش نگرانی‌ها درباره تورم جهانی، نقش مهمی در افزایش تقاضای طلا داشته است. تهدیدات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای اعمال تعرفه‌های تجاری جدید باعث تشدید نگرانی‌ها درباره تورم شده و سرمایه‌گذاران را به سمت طلا سوق داده است.
چرا طلا یک دارایی ارزشمند محسوب می‌شود؟
طلا همواره به عنوان یک ذخیره ارزش شناخته شده است، به این معنا که ارزش خود را در برابر تورم حفظ می‌کند.
در حالی که ارزش پول‌های فیات (مانند دلار آمریکا و دلار استرالیا) به مرور زمان کاهش می‌یابد، یک اونس طلا امروز همان میزان کالا را خریداری می‌کند که ۲۰ سال پیش امکان‌پذیر بود. به همین دلیل، طلا را “پوشش‌دهنده تورم” (Inflation Hedge) می‌نامند، زیرا برخلاف پول، ارزش آن در طول زمان از بین نمی‌رود.
بازار جهانی عرضه و تقاضای طلا
یکی دیگر از عوامل پیچیده در بازار طلا، ماهیت جهانی عرضه و تقاضای آن است. معادن طلا در نقاط مختلف جهان از جمله کشورهای آفریقایی، استرالیا و کانادا قرار دارند، در حالی که بیشترین تقاضای جواهرات از سوی چین و هند تأمین می‌شود.
در عین حال، تقاضای سرمایه‌گذاری و خرید بانک‌های مرکزی از کشورهای مختلف جهان نشأت می‌گیرد. این مسئله باعث می‌شود که قیمت طلا تنها تحت تأثیر اقتصاد یک کشور خاص نباشد، بلکه تغییرات جهانی و نگرانی‌های بین‌المللی نیز بر آن تأثیر بگذارند.
آینده قیمت طلا پس از افزایش بی‌سابقه قیمت طلا جهانی
با توجه به شرایط فعلی، انتظار می‌رود روند افزایشی قیمت طلا همچنان ادامه داشته باشد، مگر اینکه عوامل اقتصادی یا سیاسی خاصی باعث کاهش تقاضا شوند. تصمیمات بانک‌های مرکزی، سیاست‌های اقتصادی آمریکا و تغییرات نرخ تورم از جمله عواملی هستند که می‌توانند آینده قیمت طلا را تحت تأثیر قرار دهند.
با افزایش عدم اطمینان در بازارهای مالی، طلا همچنان به عنوان یک دارایی امن و پرطرفدار باقی خواهد ماند.
منبع:
