راه های کلاهبرداری صرافی های ارز دیجیتال
صرافیهای ارز دیجیتال (کریپتو) به دلیل جذابیتهایی که در معاملات ارزهای دیجیتال دارند، همیشه در معرض کلاهبرداری و فعالیتهای مشکوک قرار دارند. کلاهبرداران به روشهای مختلف سعی در فریب کاربران و بهرهبرداری از آنها دارند. در این مقاله به مهمترین راه های کلاهبرداری صرافی های ارز دیجیتال پرداخته میشود و به صورت کامل و با جزئیات توضیح داده خواهد شد که چگونه میتوان از این کلاهبرداریها جلوگیری کرد.
کلاهبرداریهای عمومی در صرافیهای ارز دیجیتال
یکی از رایجترین نوع کلاهبرداریها در صرافیهای ارز دیجیتال، کلاهبرداریهای عمومی است که شامل روشهایی مثل فیشینگ، اسکامهای سرمایهگذاری و کلاهبرداریهای مشابه میشود. در این روشها، کلاهبرداران با استفاده از نام و برند یک صرافی معتبر، کاربران را به یک وبسایت جعلی هدایت میکنند تا اطلاعات حسابهای خود را به سرقت ببرند. برای مثال، یک ایمیل یا پیام از طرف صرافی ارز دیجیتال برای شما ارسال میشود که از شما میخواهد به یک لینک خاص وارد شوید و اطلاعات حساب خود را وارد کنید.
مثال: فرض کنید شما ایمیلی از صرافی بزرگ Binance دریافت کردهاید که در آن نوشته شده “برای ادامه استفاده از حساب خود، اطلاعات خود را وارد کنید.” در حقیقت، این ایمیل از طرف کلاهبرداران ارسال شده است که سعی دارند اطلاعات ورود شما را به دست آورند و سپس حساب شما را خالی کنند.
کلاهبرداری از طریق قیمتهای نادرست یا اشتباهات در سیستم
یکی دیگر از راه های کلاهبرداری صرافی های ارز دیجیتال، استفاده از قیمتهای نادرست و اشتباهات سیستمی در صرافیهای ارز دیجیتال است. این کار ممکن است به عمد یا به دلیل ضعف در سیستم صرافی انجام شود. برخی صرافیها از این ضعفها برای جذب تریدرها و ایجاد موقعیتهای فریبنده برای آنها استفاده میکنند. برای مثال، ممکن است قیمت یک ارز دیجیتال در یک صرافی به طور عمدی پایینتر از قیمت واقعی باشد تا تریدرها را به خرید وادار کنند.
مثال: فرض کنید قیمت بیتکوین در صرافیای به طور غیرمعمولی پایین است و به نظر میرسد یک فرصت طلایی برای خرید باشد. اما پس از خرید، متوجه میشوید که قیمت در واقع از طرف صرافی دستکاری شده و با مشکلات فنی مواجه است.
کلاهبرداری در بخش برداشتها
یکی از پیچیدهترین راه های کلاهبرداری صرافی های ارز دیجیتال، کلاهبرداری در بخش برداشتها است. کلاهبرداران ممکن است کاربرانی را که سعی در برداشت داراییهای خود دارند، با بهانههای مختلف مانند “مشکل در سیستم برداشت” یا “محدودیتهای قانونی”، از برداشت وجوه خود بازدارند. در برخی موارد، صرافیها بهطور موقت امکان برداشت را غیر فعال میکنند تا کاربران نتوانند به داراییهای خود دسترسی داشته باشند.
مثال: فرض کنید شما از صرافیای قصد دارید ارز دیجیتال خود را به کیف پول شخصیتان منتقل کنید، اما با پیامی مواجه میشوید که به شما اعلام میکند به دلیل “مشکلات فنی” امکان برداشت وجود ندارد و صرافی باید مدت زمان مشخصی را برای حل مشکل طی کند. در این شرایط ممکن است کلاهبرداران دارایی شما را نگه دارند و از آن استفاده کنند.
شبیهسازی صرافیهای جعلی
در این روش، کلاهبرداران سایتهایی مشابه صرافیهای معتبر ایجاد میکنند که به نظر میرسد کاملاً معتبر هستند. آنها با تبلیغات فریبنده و ارائه تخفیفهای ویژه، تریدرها را به ثبتنام و واریز وجه در این صرافیها ترغیب میکنند. اما در نهایت، پس از واریز وجه، دیگر هیچ ارتباطی با صرافی جعلی برقرار نمیشود و کلاهبرداران تمامی داراییها را به سرقت میبرند.
مثال: فرض کنید صرافیای با نام مشابه به یکی از صرافیهای معروف ارز دیجیتال پیدا میکنید. در این صرافی، تبلیغات اغواکنندهای برای “حداکثر سود در 24 ساعت” مشاهده میکنید. پس از واریز پول و شروع به معامله، دیگر هیچ دسترسی به حساب خود ندارید و سایت دیگر بارگذاری نمیشود.
کلاهبرداری از طریق “ایردراپها” و “هدایای رایگان”
یکی دیگر از روشهای کلاهبرداری که در صرافیهای ارز دیجیتال رایج است، استفاده از ایردراپها یا هدایای رایگان است. کلاهبرداران در ازای درخواستهای مشابه به کاربران وعدههای هدایای رایگان ارز دیجیتال میدهند، اما به محض دریافت اطلاعات شخصی، از آنها سوءاستفاده میکنند.
مثال: شما پیامی دریافت میکنید که از شما میخواهد برای دریافت یک ایردراپ رایگان، اطلاعات کیف پول خود را وارد کنید. پس از وارد کردن اطلاعات، متوجه میشوید که موجودی کیف پول شما به طور غیرمجاز خالی شده است.
کلاهبرداری با استفاده از معاملات مصنوعی و دروغین
یکی دیگر از راه های کلاهبرداری صرافی های ارز دیجیتال که ممکن است در صرافیهای ارز دیجیتال رخ دهد، معاملات مصنوعی و دروغین است. در این نوع کلاهبرداری، صرافیها یا افرادی که پشت آنها هستند، بهطور مصنوعی حجم معاملات را بالا میبرند تا به نظر برسد که بازار ارز دیجیتال فعال است و قیمتها در حال نوسان هستند. این عمل بهطور عمدی باعث میشود که تریدرها و سرمایهگذاران جدید فکر کنند که بازار واقعی است و میتوانند سود زیادی از این نوسانات به دست آورند.
مثال: فرض کنید یک صرافی ارز دیجیتال یک ارز خاص را به طور مصنوعی با حجم بسیار زیاد خرید و فروش میکند. این باعث میشود که در ظاهر، حجم معاملات این ارز زیاد به نظر برسد و بازار پر جنب و جوش به نظر برسد. حالا یک تریدر جدید ممکن است فریب بخورد و تصور کند که بازار در حال افزایش است و به همین دلیل اقدام به خرید کند. بعد از مدتی، بازار به طور ناگهانی سقوط میکند و تریدر جدید متحمل ضرر میشود.
این روش یکی از رایجترین ترفندهایی است که برای جلب اعتماد تریدرهای تازه وارد به کار میرود و میتواند منجر به ایجاد فریبهای عظیم در بازار شود.
کلاهبرداری از طریق “طرحهای پانزی” و “طرحهای هرمی”
در برخی از صرافیها، کلاهبرداران از مدلهای سنتیتر کلاهبرداری همچون طرحهای پانزی و طرحهای هرمی استفاده میکنند. در این مدلها، وعدههای سود کلان در ازای جذب افراد جدید به سیستم داده میشود. این نوع کلاهبرداریها معمولاً در زمینه ارزهای دیجیتال با استفاده از پروژههای “ICO” (عرضه اولیه سکه) یا “DeFi” (مالی غیرمتمرکز) در نظر گرفته میشود. سرمایهگذاران اولیه سود خود را از پولی که از سرمایهگذاران جدید دریافت میشود، بهدست میآورند.
مثال: یک صرافی ارز دیجیتال ممکن است پروژهای به نام “سکه X” راهاندازی کند که وعده میدهد در عرض یک ماه، قیمت این سکه 100 برابر افزایش خواهد یافت. برای مشارکت در این پروژه، از افراد خواسته میشود که مقداری از ارزهای دیجیتال خود را به این سکه تبدیل کنند و در ازای آن، وعده سود کلان دریافت کنند. در نهایت، پولهای سرمایهگذاران جدید برای پرداخت سود به سرمایهگذاران قبلی مصرف میشود و وقتی دیگر کسی به این طرح وارد نشود، صرافی کلاهبردار تمام موجودیها را میبرد و تمامی افراد متضرر میشوند.
طرحهای پانزی و هرمی همیشه بر اساس کلاهبرداری از دیگران ساخته میشوند و هیچ نوع سود واقعی در آنها وجود ندارد.
کلاهبرداریهای مبتنی بر رباتهای معاملاتی
یکی از روشهای دیگر کلاهبرداری که بهطور فزایندهای در صرافیهای ارز دیجیتال بهکار میرود، استفاده از رباتهای معاملاتی است. این رباتها بهطور معمول وعده میدهند که به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت انسان، سودهای هنگفتی ایجاد خواهند کرد. بسیاری از این رباتها در واقع هیچ عملکرد واقعی ندارند و صرفاً طراحی شدهاند تا از طریق جذب هزینههای بالای استفاده از آنها، سود حاصل کنند.
مثال: یک صرافی ارز دیجیتال ممکن است از شما بخواهد که رباتی را خریداری کنید که بهطور خودکار خرید و فروشهای ارز دیجیتال را برای شما انجام میدهد. این ربات ادعا میکند که میتواند در کمترین زمان ممکن سودهای زیادی ایجاد کند. اما پس از خرید و استفاده از ربات، متوجه میشوید که نه تنها سودی به دست نمیآید، بلکه پولی که برای ربات پرداختهاید هم از بین میرود. در حقیقت، ربات هیچ عملکرد واقعی نداشته و صرفاً هدف آن فریب کاربران برای پرداخت هزینههای اضافی است.
کلاهبرداری از طریق نداشتن مجوز یا اعتبار قانونی
صرافیهای ارز دیجیتال بدون مجوز یا بدون تحت نظارت مراجع قانونی ممکن است بهطور غیرمجاز اقدام به فعالیت کنند و از کاربران کلاهبرداری کنند. این نوع صرافیها ممکن است هیچگونه پاسخگویی قانونی نداشته باشند و در صورت بروز مشکل یا اختلاس، هیچ مرجعی برای پیگیری وجود ندارد. در این شرایط، کاربران بهراحتی میتوانند در معرض خطر از دست دادن داراییهای خود قرار گیرند.
مثال: فرض کنید یک صرافی ارز دیجیتال را پیدا میکنید که هیچگونه مجوز قانونی ندارد و تنها بر اساس تبلیغات جذاب در رسانهها خود را معرفی میکند. شما در این صرافی حساب باز میکنید و به طور فعال در آن معامله میکنید. پس از مدتی، صرافی ناگهان غیرفعال میشود و دیگر نمیتوانید به حساب خود دسترسی پیدا کنید. هیچگونه مراجع قانونی برای پیگیری این مشکل وجود ندارد و شما تمام داراییهای خود را از دست میدهید.
نکات کلیدی برای پیشگیری از کلاهبرداری در صرافیهای ارز دیجیتال
برای جلوگیری از مواجهه با کلاهبرداریها در صرافیهای ارز دیجیتال، کاربران باید موارد زیر را رعایت کنند:
- انتخاب صرافیهای معتبر: همیشه از صرافیهای شناختهشده و معتبر استفاده کنید که دارای مجوزهای قانونی و مورد تایید نهادهای نظارتی باشند.
- بررسی نظرات و تجربیات دیگر کاربران: پیش از شروع به معامله در یک صرافی، نظرات و تجربیات کاربران دیگر را بررسی کنید تا مطمئن شوید که آن صرافی معتبر است.
- استفاده از کیف پولهای شخصی: همیشه از کیف پولهای شخصی برای نگهداری ارزهای دیجیتال خود استفاده کنید تا از خطر سرقت در صرافیها جلوگیری کنید.
- آگاهی از قوانین و مقررات: آگاهی از قوانین و مقررات مرتبط با ارزهای دیجیتال و صرافیهای آنها به شما کمک میکند تا در برابر کلاهبرداریها مقاومت کنید.
آمارهای کلاهبرداری در صرافیهای ارز دیجیتال
آمارها نشان میدهند که کلاهبرداریها در حوزه ارز دیجیتال به سرعت در حال رشد هستند و این رشد، نگرانیهای زیادی برای کاربران و نهادهای نظارتی به همراه دارد. طبق گزارشهای مختلف از نهادهای تحقیقاتی و سازمانهای نظارتی جهانی، کلاهبرداری در بازار ارز دیجیتال در سالهای اخیر به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. برای مثال، در سال 2021، تخمین زده شد که مجموع کلاهبرداریهای مرتبط با ارز دیجیتال به بیش از 14 میلیارد دلار رسید که این رقم در مقایسه با سالهای گذشته، رشد چشمگیری داشته است.
مثال: در سال 2020، یکی از بزرگترین کلاهبرداریهای تاریخ ارز دیجیتال با نام “PlusToken” اتفاق افتاد. این پروژه که به عنوان یک سیستم سرمایهگذاری ارز دیجیتال معرفی شده بود، در نهایت باعث شد که نزدیک به 2.9 میلیارد دلار از سرمایهگذاران به سرقت برود. این کلاهبرداری که از طریق یک طرح پانزی صورت گرفت، یکی از بزرگترین کلاهبرداریهای تاریخ در دنیای ارزهای دیجیتال به شمار میرود و نشاندهنده خطرات قابل توجه در این بازار است.
مثالهای دیگر از کلاهبرداریهای مشهور
- کلاهبرداری BitPetite: در این کلاهبرداری، یک صرافی کوچک ارز دیجیتال ادعا میکرد که کاربران میتوانند به راحتی به سودهای عظیم دست یابند. با تبلیغات گسترده و پیشنهادات جذاب، این صرافی به کاربران وعده میداد که میتوانند بدون ریسک و به سرعت ارزهای دیجیتال خود را دو برابر کنند. پس از مدتی، این صرافی فعالیت خود را متوقف کرد و هیچگونه اطلاعرسانی درباره بسته شدن آن صورت نگرفت. کاربران پس از این حادثه متوجه شدند که داراییهایشان به سرقت رفته است.
- کلاهبرداری OneCoin: این کلاهبرداری یکی از بزرگترین کلاهبرداریهای تاریخ در دنیای ارز دیجیتال بود که بیش از 4.4 میلیارد دلار از سرمایهگذاران در سراسر جهان را فریب داد. این پروژه به عنوان یک ارز دیجیتال جدید معرفی شد و تحت پوشش یک طرح پانزی عمل کرد. به دلیل عدم شفافیت و نداشتن هرگونه پشتوانه واقعی، این کلاهبرداری پس از مدت کوتاهی افشا شد و بسیاری از افراد متضرر شدند.
خلاصه مقاله
کلاهبرداری در صرافیهای ارز دیجیتال از جمله مسائلی است که در سالهای اخیر شدت گرفته است. انواع مختلف کلاهبرداری، از جمله فیشینگ، اسکامهای سرمایهگذاری، طرحهای پانزی، رباتهای معاملاتی جعلی و صرافیهای جعلی باعث شدهاند که بسیاری از کاربران سرمایههای خود را از دست بدهند. برخی از این کلاهبرداریها به صورت کاملاً حرفهای و با طراحیهای پیچیده صورت میگیرند، که نشاندهنده ضرورت آگاهی بیشتر کاربران از خطرات موجود در این حوزه است.
برای جلوگیری از این کلاهبرداریها، کاربران باید از صرافیهای معتبر و شناختهشده استفاده کنند و به هیچ وجه در طرحهایی که وعده سودهای بسیار بالا و بدون ریسک میدهند، شرکت نکنند. همچنین فعالسازی دو مرحلهای (2FA) و حفظ امنیت اطلاعات شخصی از جمله اقداماتی است که میتواند به حفاظت از حسابهای کاربران کمک کند.
سوالات متداول درباره راه های کلاهبرداری صرافی های ارز دیجیتال
- آیا صرافیهای ارز دیجیتال همیشه قابل اعتماد هستند؟
- نه، تمام صرافیهای ارز دیجیتال قابل اعتماد نیستند. بسیاری از صرافیهای کوچک و جدید ممکن است فعالیتهای غیرقانونی داشته باشند. برای جلوگیری از کلاهبرداری، همیشه از صرافیهای معتبر و شناختهشده استفاده کنید.
- چگونه میتوان از کلاهبرداریهای فیشینگ در صرافیها جلوگیری کرد؟
- برای جلوگیری از کلاهبرداریهای فیشینگ، همیشه به آدرس وبسایت صرافی توجه کنید و مطمئن شوید که سایت امن است. همچنین، هیچگاه اطلاعات ورود خود را از طریق ایمیل یا پیامک به اشتراک نگذارید و از سیستمهای امنیتی مانند احراز هویت دو مرحلهای (2FA) استفاده کنید.
- آیا کلاهبرداری در صرافیهای بزرگ هم ممکن است؟
- بله، حتی صرافیهای بزرگ نیز ممکن است با کلاهبرداریهای داخلی یا اشتباهات سیستمیک مواجه شوند. بنابراین، همیشه برای انجام تراکنشهای بزرگ از دقت و احتیاط استفاده کنید.
- چه اقدامات امنیتی برای حفاظت از داراییهای دیجیتال من وجود دارد؟
- برای حفاظت از داراییهای دیجیتال خود، از کیف پولهای شخصی (هاردوِر) استفاده کنید و از صرافیها فقط برای معاملات کوتاهمدت بهره ببرید. همچنین، کلمات عبور قوی و احراز هویت دو مرحلهای را فعال کنید.
- چه اقداماتی برای شناسایی طرحهای پانزی و هرمی در ارز دیجیتال باید انجام داد؟
- قبل از سرمایهگذاری در هر پروژهای، تحقیق کنید. از وعدههای سود غیرمعمول پرهیز کنید و بررسی کنید که آیا پروژه دارای پشتوانه واقعی است یا فقط بهعنوان یک طرح جذب سرمایه به نظر میرسد.
- آیا راهی برای پیگیری کلاهبرداریهای ارز دیجیتال وجود دارد؟
- در صورت مواجهه با کلاهبرداری، میتوانید گزارش خود را به مراجع قانونی و نهادهای نظارتی ارائه دهید. اما به یاد داشته باشید که با توجه به ماهیت غیرمتمرکز بازار ارز دیجیتال، پیگیری قضایی در برخی موارد دشوار است.
با رعایت این نکات و افزایش آگاهی در مورد خطرات موجود در بازار ارز دیجیتال، میتوان از بسیاری از کلاهبرداریها جلوگیری کرد و داراییهای خود را از خطرات محافظت نمود.
منابع:
THE ULTIMATE LIST OF FAKE CRYPTO EXCHANGES: HOW TO STAY SAFE – techforing
Crypto scams – moneysmart
Cryptocurrency Scams: How to Spot, Report, and Avoid Them – investopedia